Czy zleceniobiorca może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego?
Artykuł sponsorowany.
Umowy zlecenia są popularną formą zatrudnienia w Polsce, szczególnie wśród osób młodych oraz tych pracujących w niepełnym wymiarze czasu. W związku z tym często pojawiają się pytania dotyczące zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym w kontekście umów zlecenia, a zwłaszcza możliwości przystąpienia do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.
Umowa zlecenia a obowiązek ubezpieczeniowy
Zasadniczo, zleceniobiorcy nie zawsze muszą podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu. Kluczowym czynnikiem wpływającym na to, czy składki emerytalne i rentowe będą obowiązkowe, jest sytuacja zawodowa zleceniobiorcy oraz to, czy posiada on inne tytuły do ubezpieczenia, np. umowę o pracę.
W przypadku gdy zleceniobiorca nie jest jednocześnie pracownikiem innego podmiotu, obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne będą obejmować: ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Jednak jeśli zleceniobiorca jest jednocześnie pracownikiem na umowie o pracę, kwestia podlegania ubezpieczeniom z umowy zlecenia jest bardziej złożona.
Zleceniobiorca zatrudniony na umowę o pracę
W przypadku gdy zleceniobiorca jednocześnie pracuje na podstawie umowy o pracę u innego pracodawcy i uzyskuje co najmniej minimalne wynagrodzenie, podlega on obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu wyłącznie z tytułu umowy o pracę. Wówczas składki z umowy zlecenia na ubezpieczenia społeczne mogą być opłacane na zasadzie dobrowolności.
Zleceniobiorca ma prawo dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, ale warto pamiętać, że dobrowolność dotyczy tylko tych dwóch składek. Jeśli zdecyduje się na dobrowolne ubezpieczenie emerytalne i rentowe, nie będzie mógł przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego możliwe jest wyłącznie wtedy, gdy składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe.
Wynagrodzenie niższe od minimalnego a umowa zlecenia
Inna sytuacja ma miejsce, gdy zleceniobiorca zatrudniony na umowę o pracę nie osiąga minimalnego wynagrodzenia. Wówczas obowiązek opłacania składek z obu umów — o pracę i zlecenia — jest obowiązkowy. Zleceniobiorca musi wówczas obowiązkowo podlegać ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym oraz zdrowotnym z obu tytułów. W takim przypadku do decyzji zleceniobiorcy pozostaje jedynie przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Zbieg tytułów do ubezpieczeń
Zbieg tytułów do ubezpieczenia ma miejsce, gdy zleceniobiorca jednocześnie pracuje na umowę o pracę oraz umowę zlecenia. Oto najczęstsze przypadki:
- Umowa o pracę z wynagrodzeniem co najmniej minimalnym oraz umowa zlecenia z innym podmiotem niż pracodawca: W tej sytuacji zleceniobiorca obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę, a z tytułu umowy zlecenia ubezpieczeniom społecznym dobrowolnie.
- Umowa o pracę z wynagrodzeniem niższym od minimalnego oraz umowa zlecenia: W takim przypadku zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom z obu tytułów, zarówno umowy o pracę, jak i zlecenia.
- Umowa o pracę studenta poniżej 26 roku życia oraz umowa zlecenia: Studenci poniżej 26 lat nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu z tytułu umowy zlecenia, niezależnie od wysokości wynagrodzenia. Nie mają także możliwości dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczenia emerytalnego ani rentowego.
- Umowa o pracę z emerytem lub rencistą oraz umowa zlecenia: Emeryci i renciści, którzy mają wynagrodzenie co najmniej minimalne z tytułu umowy o pracę, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu tylko z umowy o pracę. W przypadku umowy zlecenia mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego.
Jak przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń?
Decyzja o przystąpieniu do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, takich jak emerytalne i rentowe, należy wyłącznie do zleceniobiorcy. W sytuacji, gdy zleceniobiorca zdecyduje się na takie ubezpieczenie, konieczne jest zgłoszenie tej decyzji do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Zgłoszenie do dobrowolnych ubezpieczeń odbywa się poprzez formularz ZUS ZUA, w którym należy podać kod tytułu ubezpieczenia 04 11 XX. Zgłoszenie takie musi zostać złożone przez zleceniodawcę, który odpowiada za prawidłowe obliczanie i odprowadzanie składek. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe jest przychód uzyskiwany z umowy zlecenia. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się tutaj: szkolenia prawo pracy.
Zasady obliczania składek
Składki na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy są obliczane na zasadach ogólnych. W przypadku ubezpieczenia emerytalnego wynoszą one 19,52% podstawy wymiaru, finansowane są po połowie przez zleceniodawcę i zleceniobiorcę. Ubezpieczenie rentowe wynosi 8%, przy czym 1,5% finansuje zleceniobiorca, a 6,5% zleceniodawca. Ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru i jest w pełni finansowane przez zleceniobiorcę. Należy także pamiętać, że w przypadku dobrowolnych ubezpieczeń nie opłaca się składek na Fundusz Pracy ani Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Oferta szkoleniowa z prawa pracy Kadry Verte
Chcesz być na bieżąco z przepisami dotyczącymi ubezpieczeń społecznych, praw pracowniczych i umów cywilnoprawnych? Skorzystaj z naszej oferty szkoleń z zakresu prawa pracy w Kadry Verte! Oferujemy kompleksową wiedzę, która pozwoli Ci z łatwością poruszać się w zawiłościach przepisów i zasad zatrudnienia.
Podsumowanie
Zleceniobiorca może dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, ale decyzja ta zależy od jego sytuacji zawodowej oraz innych tytułów do ubezpieczenia. Pracownik zatrudniony na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem może podlegać obowiązkowo tylko ubezpieczeniom z umowy o pracę, a dobrowolnie z umowy zlecenia. Warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację i ewentualne korzyści związane z dobrowolnym przystąpieniem do ubezpieczenia, w czym pomogą Ci szkolenia z prawa pracy.